Wysłany:
2013-02-20, 11:52
, ID:
1871506
8
Zgłoś
Pewnie, że nie kochali :
Dokumenty określające status prawny, a także normujące wszelkie sfery życia i działalności ludności ż🤬dowskiej, zamieszkałej na ziemiach polskich do końca XVIII w. Najstarszym przywilejem dla Ż🤬dów jest przywilej kaliski, wydany w 1264 przez księcia wielkopolskiego Bolesława Pobożnego. Na nim wzorowano kolejne przywileje generalne (ogólnopolskie) i dla Ż🤬dów zamieszkałych w poszczególnych ziemiach. W 2. poł. XIII w. kilka przywilejów dla Ż🤬dów wydali książęta śląscy, np. Bolko świdnicki (1295), Henryk głogowski (1299). W 1287 zgodę na założenie cmentarza otrzymali Ż🤬dzi kaliscy. Istotne znaczenie miały przywileje Kazimierza III Wielkiego z 1334, z 1364, a także z 1367 (ostatni jest uznawany przez niektórych historyków za falsyfikat). Kolejni władcy polscy panujący po Kazimierzu Wielkim, aż do Stanisława Augusta Poniatowskiego, zatwierdzali generalne przywileje dla Ż🤬dów. Od poł. XVI w. stopniowo traciły one znaczenie. W 1539 Zygmunt I Stary przekazał jurysdykcję nad Ż🤬dami mieszkającymi w dobrach prywatnych właścicielom tych dóbr (za wyjątkiem niektórych spraw, np. oskarżeń o “mord rytualny”). Od tej pory gminy leżące na terenie dóbr prywatnych starały się uzyskać własny przywilej. Bardzo często dokumenty te były kopią generalnych przywilejów królewskich, jednakże w XVII i XVIII w. nadania dla poszczególnych gmin różniły się między sobą. Rosnąca liczba przywilejów gminnych spowodowała, że również skupiska ż🤬dowskie w miastach królewskich pragnęły uzyskać potwierdzenie własnych praw. Dokumenty te wydawał król bądź w jego zastępstwie starosta. W XVII w. stało się praktyką, że każda nowa gmina ż🤬dowska otrzymywała odrębny przywilej, ich teksty wpisywano do ksiąg grodzkich. Ogół przywilejów dla Ż🤬dów w zależności od osoby wystawcy można podzielić na dwie grupy: 1) książęce i królewskie – wydawane przez panujących (książąt i później królów lub w ich zastępstwie przez urzędników królewskich) dla ogółu ludności ż🤬dowskiej, poszczególnych gmin, indywidualnych osób; 2) prywatne – dla całych gmin bądź indywidualnych osób, wydawane od 1539 przez szlachtę, a sporadycznie także przez duchownych, właścicieli dóbr, na których obszarze Ż🤬dzi mieszkali. Pewną grupę dokumentów wydanych dla Ż🤬dów polskich stanowiły bulle papieskie. Miały one zapobiegać nieuzasadnionym oskarżeniom o popełnienie “mordu rytualnego”. Najstarsza z nich została wystawiona w 1540 przez papieża Pawła III. W zależności od adresatów, dla których zostały wystawione, przywileje dla Ż🤬dów można podzielić na: 1) generalne – wydawane dla wszystkich Ż🤬dów zamieszkujących Królestwo Polskie bądź niektóre ziemie, np. Wielkopolskę czy Małopolskę (przywileje królewskie i książęce); 2) gminne – uzyskiwane przez poszczególne gminy, normujące podstawowe zasady egzystencji danej gminy bądź dotyczące konkretnej sprawy, np. założenia cmentarza czy zwolnienia z opłat (wydawane przez króla lub właściciela miasta – szlachtę lub duchowieństwo); 3) indywidualne – dla poszczególnych kupców i faktorów (królewskie, szlacheckie). Nawet najwięksi możnowładcy nie wydawali przywilejów generalnych dla wszystkich Ż🤬dów zamieszkujących w ich dobrach, jedynie przywileje dla poszczególnych gmin. Przywileje dla Ż🤬dów nadane przez władców polskich zostały zniesione przez władze państw zaborczych.
podpis użytkownika
Biały Płomień Tańczący na Kurhanach Wrogów...